Herinnering: verzuilde Mattheüs

Het gezin waarin ik opgroeide was niet erg muzikaal, maar wel ging mijn moeder ieder jaar naar de Matthäus-Passion en vanaf een zekere leeftijd nam ze mij mee. Dat was natuurlijk geen slecht begin van mijn muzikale ontwikkeling. Maar er waren nogal wat uitvoeringen; naar welke te gaan? De keuze was niet muzikaal, maar religieus. Het Concertgebouworkest voerde het stuk natuurlijk uit; beroemd was ooit de uitvoering van Mengelberg geweest, daar waren nog grammofoonplaten van. Maar dat was onkerkelijk en kwam dus niet aanmerking. Dan was er Piet van Egmond, daar was ook iets mis mee: niet christelijk genoeg, de verkeerde kerk? ik weet het niet meer. Nee, wij gingen naar de uitvoering van Simon C. Jansen en de Koninklijke Christelijke Oratoriumvereniging. Gelukkig was die uitstekend, met prima solisten, dus we kwamen niets te kort. Vaag besefte ik dat er een uitvoering in de Grote Kerk van Naarden bestond. Met mijn verzuilde voelsprieten zou ik denken: die was vrijzinnig hervormd. Maar Naarden was sowieso te ver, dus daar werd niet heen gegaan.

Die verzuiling doortrok vroeger het hele leven. We woonden in een huis van een christelijke woningbouwvereniging. Er waren christelijke (d.w.z. protestantse), katholieke en ‘nikse’ scholen, verenigingen en kranten. Maar ook in heel kleine dingen speelde het een rol. Verkade beschuit gold als christelijk, terwijl die van Bolletje …, nee, dat was heidendom puur!