Dit jaar had ik nog niet veel gefietst; het weer noodde er niet zo toe. Maar vandaag was het lekker. Een weinig spectaculair rondje: Cölbe – Anzefahr — Kirchhain — Kleinseelheim — Großseelheim — Schönbach — Cölbe. Wat er over te vertellen is heb ik vroeger al eens verteld. Nieuw was voor mij de constatering, dat
Waar Ohm en Lahn tesamen vloeien
duizend boterbloemen bloeien.
Opgeslagen onder Fietsen
Voor het eerst sind de zomer van 2019 heb ik gedaan wat ik vroeger vaak deed: de fiets een eind meegenomen in de trein en dan terugfietsen naar huis. De keuze was gevallen op Biedenkopf, 37 km. en dus 40 minuten van hier. De terugtocht door het Lahndal zou een makkie zijn. Biedenkopf was nog treuriger dan ik mij herinnerde; snel een kop koffie en fietsen maar. De omgeving van B. is echter prachtig, het ritje was heel genoeglijk, tot er borden verschenen dat het fietspad was afgesloten en er een serieuze omleiding was geregeld, met allerlei richtingborden. Dat betekende meteen heuvelopwaarts, en daar was de route nog mooier. De omleidingsborden verwaterden echter en op zeker ogenblik gaven ze tegengestelde bevelen—u kent het misschien uit de Ardennen: déviation in álle richtingen —, wat ertoe leidde dat ik twee keer door het ellendedorp Allendorf kwam, dus in een kringetje rondgereden had en dat alles met veel klimmen en dalen. Ik meende zelfs ergens een alpenhoorn te horen, maar dat was de toeter van het treintje, diep in het dal. Dan maar naar Damshausen en via Caldern naar huis. Geen heuvel bleef onbeklommen. Het was niet erg, integendeel, want ik fiets immers electrisch en ik zag heel mooie vergezichten. Maar ik had wel te doen met de argeloze toeristen die de comfortabele Lahntal-route meenden te zullen rijden en dan in zoiets belanden.
In Caldern zit een min of meer beroemd bakkertje dat wat tafeltjes en stoeltjes voor zijn zaak heeft neergezet, waar de broodkopers graag even pauzeren om koffie te drinken. Zo ook ik. Er zat een stel dorpelingen in vrolijk gesprek bijeen. Ze wilden mij graag in de conversatie laten delen, maar ik kon maar heel beperkt meedoen. Bij zoiets merk je weer eens dat je niet van hier bent. Ze praatten hevig dialect en er was werkelijk niet veel van te verstaan.
Het Lot voerde mij gisteren naar een uitspanning op de Kahler Asten, de hoogste berg hier in de buurt: 842 meter hoog. Daar hadden zich tientallen motorrijders en sportfietsers verzameld, zowel Nederlandse als Duitse. Die hadden kennelijk plezier in hun uitstapje, en dat gun ik hun ook wel, maar wat een lelijkheid: al die apenpakjes die ze dan aantrekken. Voor motorrijden is zo’n zwart pak van leer of kunststof waarschijnlijk noodzakelijk, want het beperkt de schade als de rijder onderuit gaat, maar die gasten zien er grimmig en duister uit en maken een geweldige herrie. Hebben fietsers ook bijzondere kleding nodig? Ik heb altijd bijna afgedragen, normale kleding aan gehad bij het fietsen en dat heeft me ver gebracht. Maar zij dragen vliesdunne, strak zittende pakjes van speciale stof en in knallende kleuren. Zoiets zou, met de helm en de schoentjes erbij, best eens € 300 kunnen kosten. En die kosten worden vast niet gedekt door de opzichtige reclames die erop aangebracht zijn, niet alleen van allerlei sportief aandoende, grote merken, maar ook van de rijwielhersteller in Wijhe of de fietsclub te Klazienaveen. Geen van die mensen zou ik ooit te eten willen vragen. Een vreselijk elitair vooroordeel, ik weet het.
Iets verderop was de berg zelf beter te zien. Kaal, een stel dode bomen die de strijd tegen de wind hadden verloren, en andere die nog leefden, maar helemaal scheef gegroeid waren. Prachtig was wel het uitzicht, en verheugend was de bergbrede begroeiing met blauwe bessen. Die waren nog niet rijp, maar boden wel het perspectief, hier op een dag nog eens langs te komen met twee grote emmers.
Het fietsseizoen is weer begonnen. Sterzhausen, Michelbach, langs de windmolens terug alsof het niets is. Heel gewoon, en onderweg nog even bij vrienden ’een bakkie gedaan’. Vorig jaar heb ik achteraf gezien maar heel weinig gefietst; dat lag geloof ik nog aan de corona-lamheid. Nu lijkt alles weer op gang te komen.
En natuurlijk zingt ook het vaderlandse liedgoed weer in mijn hoofd, bij voorbeeld:
Alle knoppen springen los;
alle bloemen komen kijken;
door het frissche jonge groen
komt een lentewindje strijken.
Toen wij nog heel klein waren sprak dat windje wel tot de verbeelding (hehe, windje, voelt u hem?). Tegenwoordig denk ik meer terug aan de octaafsprongen: van le naar KNOP en van het naar FRIS. Minder begenadigde sopranen konden daar akelig mee de mist in gaan.
Opgeslagen onder Fietsen
Als ik de garage onder mijn woning uitrijd doe ik altijd de richtingaanwijzer aan. Dat is nergens voor nodig: ik ben dan nog niet in het verkeer en er is niemand die er wat aan heeft, maar het gaat automatisch. In het verkeer doe ik het natuurlijk ook: op de fiets steek ik mijn hand uit bij het afslaan en met de auto de richtingaanwijzer. Ik kan het niet niet doen; zo ben ik domweg gedresseerd. Als ik schrijf pas ik de spellingregels toe; ook daarin ben ik gedresseerd, en nog aan allerlei andere regels houd ik me.
Jongere mensen doen vaak niet meer aan regels. In Amsterdam was het dertig jaar geleden al niet gebruikelijk zich aan welke verkeersregels dan ook te houden, en auto’s rijden er ook graag eens door rood. In Duitsland is het later begonnen, maar ook hier houdt men zich steeds minder aan regels. Op circuits rotondes worden vaak geen richtingaanwijzers meer uitgestoken, wat tot tijdverlies leidt bij chauffeurs die erop willen geraken, en als je door een groen licht rijdt word je soms onaangenaam verrast door iemand die nog door zijn rode licht wilde rijden.
Ik ben dus een gedresseerde aap, of een schaap, zoals de tegenwoordige wappies zouden zeggen. Het vreemde is misschien dat ik dat helemaal niet erg vind; integendeel, ik heb er veel gemak van. Toen die dressuur plaats vond, bij het leren fietsen en schrijven en autorijden, heb ik er niets van gemerkt en er zeker niet onder geleden. Maar voor de huidige generatie is alleen al het idee zich aan regels te houden onverdraaglijk.
Het lag er misschien ook aan dat ik een trein was, dat wil zeggen: ik speelde vaak dat ik een trein was, en die moest natuurlijk op de rails blijven en stoppen voor de seinen. Als kind was ik geloof ik de enige die dat speelde; de andere jongens speelden eerder dat zij een auto waren, vroem vroemm, de grote vrijheid! maar daar vond ik niks aan.
Vandaag wilde ik een fietstochtje in westelijke richting maken, en daartoe moest ik door de stad. Overal mensen, scholieren die op bussen wachtten, winkels die open waren en waar je zonder afspraak of test naar binnen kon; zelfs het warenhuis.. Ik wist niet dat het al zover was. Alleen de afstand en de mondkapjes blijven nog over.
Over het fietstochtje is verder niet veel te melden. Een rondje dat ik al vaak gedaan heb: Neuhöfe – Elnhausen – Caldern – Cölbe en naar huis. De rondjes worden kleiner, omdat ik een oude man geworden ben.
Mijn oog viel vooral op de miljoenen vlierbloemen overal, en ik moest terugdenken aan de tijden dat we in grote teilen die bloemen gingen plukken om er limonade van te koken. Daar ben ik nu te lui voor, maar bovendien zit er ook veel te veel suiker in voor mijn tegenwoordige smaak. Wel een heerlijk aroma: Holunder.
Verder viel op dat de beroemde Lahnradweg is omgelegd. Er worden ergens grote viaducten gebouwd voor een weg die om de dorpen leidt in plaats van erdoor. Zelfs de spoorlijn moest een stukje verlegd worden. Het oude fietspad is gewoon verdwenen en er is over enkele kilometers een nieuw aangelegd, pal naast de drukke autoweg. Een prima pad, mals nieuw asfalt, maar wat een herrie naast die weg. Dat doet toch afbreuk aan de fietservaring over deze toeristische route.
Het weer was precies naar mijn smaak: een graad of 27, niet al te zonnig, maar bedekt en vochtig. Een beetje tropisch gevoel.
Toch nog onverwacht is het voorjaar geworden en het werd dus tijd om weer eens buiten de stad te gaan fietsen. Een rondje Oberrosphe had ik gedacht, maar dat viel behoorlijk tegen. Ik ben niet verder gekomen dan Reddehausen, toen was ik al uitgeput.
De winterpauze was lang, en het Corona-beeldschermleven was ook niet gunstig. Maar vooral was ik zwak, oud, moe, zeer been, de lucht is eruit. Als het ooit nog wat wordt met dat fietsen zal ik het heel geleidelijk weer moeten opbouwen. Ik ‘roei’ wel, thuis, maar dat is toch wat anders dan fietsen. En dan dat verkeer; ik houd er niet van.
Opgeslagen onder Fietsen, Gezondheid
Een herfstig, maar nog tamelijk warm fietstochtje in de buurt. Erg leuk was het niet: de wegen en paden, ook de kleinste, waren propvol. Ik kan het de mensen niet kwalijk nemen. Ze wilden hetzelfde als ik: er even uit op een mooie herfstdag. Maar iedere tien seconden een andere weggebruiker, dat is al bijna stadsverkeer en werkt op de zenuwen. Volgende keer bij motregen op dinsdagochtend.
In de droom werd mijn fiets gestolen. Bij een kort bezoek aan een bakkerij had ik hem niet afgesloten, en weg was hij. Een goede aanleiding om in de werkelijkheid maar even te gaan fietsen.
.
Meteen de proef op de som: bij de goede bakker Holzapfel in Nieder-Weimar een brood gekocht en de fiets werd niet gestolen. Zo zie je maar weer, dromen zijn bedrog. Verder naar Ober-Weimar and beyond. Wat ik niet wist is dat Ober-Weimar een nieuwe, zeer welvarende wijk heeft, vol met lelijke maar dure huizen. Dat verklaart misschien waarom er van die dikke, stevige mondkapjes gedragen worden: als je veel bezit heb je iets waarvoor je wilt overleven.
.
Het was heerlijk fietsweer: licht bewolkt, vochtig maar met levendig briesje, gevoelde 25 graden. Waar is toch die hittegolf waar ze zo over zeuren? Zaterdag was het erg heet, gisteren al minder en nu is het een gewone zomerdag. Als die media altijd zo overdrijven zal het met de wereldondergang ook wel meevallen.
.
Nu heb ik me wel genoeg bewogen voor vandaag en mag ik achter de schrijftafel gaan zitten. Bij voorbeeld om de vakantiefoto’s in te plakken. Vorige week was ik namelijk op vakantie, een hele dag. Het heeft even geduurd voordat de foto’s ontwikkeld waren; vandaar pas nu de blog.
.
De reis ging eerst naar de ruïne van het cisterciënzerklooster Arnsburg bij Gießen, 45 km. van huis. Eerst dacht ik dat de nietsontziende Napoleon het had verwoest, maar dat is niet zo. Het is tijdens de Franse bezetting wel geseculariseerd, maar daarna is het ‘vanzelf’ vervallen, o.a. doordat mensen er bouwmaterialen uit sloopten. Nietsontziende protestanten zeker; daar wemelt het hier van. Een groot complex, Romaans! Men heeft de vroegere kruisgang een nieuwe functie gegeven als begraafplaats voor gestorvenen uit het laatste oorlogsjaar: soldaten, SS-ers, Gestapo-mensen, dwangarbeiders, gevangenen, terechtgestelden, alles door elkaar. Dat is indrukwekkend. In de dood zijn ze allemaal gelijk. De bijgebouwen van het klooster zijn achttiende-eeuws en die staan nog. Te samen met de mooie tuin een plaats van rust.
.
Vervolgens naar Laubach, dat als zo vaak hier eigenlijk het wormvormig aanhangsel is van het kasteel. Dat kasteel is enorm, maar niet erg prachtig, eerder een beetje rommelig. De graaf zu Solms Laubach woont er nog en is economisch actief, zoals dat hoort voor een edelman: bosbouw, jacht, congres-centrum, bibliotheek, veel cultuurfestivals (nu tijdelijk niet wegens corona), maar ook een reisbureau en een snackbar (waar een deel van de jachtbuit verkocht wordt). Op die binnenplaats zouden wij eens gezongen hebben, maar ja, corona. Als edelman heb je recht op een eigen loge in de kerk, zodat direct contact met de onderdanen op zondag vermeden wordt. Dat was ook hier het geval: een luxe-loge, maar een wat armoedige gang tussen kasteel en kerk.
.
Terug binnendoor, langs Grünberg en Ebsdorf. Grünberg is een stadje met een aardig stel vakwerkhuizen. Leuk om te zien, maar te benauwd om te wonen.
.
Ebsdorf is het mooiste dorp hier uit de buurt, prachtige boerderijen, waarvan vele nog in gebruik zijn. Een oude Wehrkirche, die vroeger ook ter verdediging in gebruik was. Ik had al enkele malen geprobeerd dat dorp te fotograferen, maar zonder succes. Nu dan maar enkele foto’s van mijn begeleiding.
.
Dit dagje uit had inderdaad het effect van een hele vakantie: ik was helemaal uit mijn gewone doen, dacht niet aan werk en verkeerde in andere sferen. En dat alles op schootsafstand. Doel bereikt, dus waarom verder gaan? Ik ben gelukkig al overal geweest en de rest van de wereld zal er ook wel zo uitzien.
Mijn fietstochten werden steeds meer hetzelfde rondje, dus gisteren wilde ik wat anders. In westelijke richting de stad uit: dat betekent een zware klim over Rotenberg, maar waarom niet? Het gaat tegenwoordig immers elektrisch. Achter de berg, nog tegen de helling aan, ligt Wehrhausen, niet onaardig maar ook niet veel aandacht waard. Mooi vind ik stukken land waarop niets groeit: geen nuttige gewassen, gewoon braak. Volgende jaar misschien weer. Dan komt Elnhausen, waar nog wat feodale structuren zichtbaar zijn rond het Huis. De aanblik van een gezelschap op krakkemikkige tuinstoelen achter het Huis versterkt mijn vermoeden dat hier kraakwachten wonen. Verweerde muurtjes, een wegje, een kerk, je herkent het wel als de oude wereld. Het Huis zelf had ik hier al eens gefotografeerd. Nu kwam het onalledaagse: het pad door de Caldersche Grund naar Caldern. Enkele malen ben ik daar in de loop der jaren wel geweest, maar omdat mijn geheugen zo achteruit gaat leek het weer als nieuw. Die weg is ook oud: hij loopt van het vervallen Huis van Elnhausen naar het voormalige klooster van Caldern en verder het Lahndal in. Het is nu een pad: auto’s mogen daar niet rijden. Fietsers wel, maar ik heb er geen gezien.
.
Wat is zo’n Grund? Als ik het goed begrepen heb is het een oude rivierbodem, een Talboden. Miljoenen jaren geleden moet daar een rivier gestroomd hebben die de bodem een bepaald karakter meegaf, met name de neiging om regenwater te absorberen. Nu is het een smalle strook met sappig weideland, tussen bossen aan weerszijden. Een rivier is er niet meer, alleen een heel kleine beek. Prachtig om doorheen te fietsen.
.
Ook in Caldern was ik wel geweest, maar de oude dertiende eeuwse kerk had ik nooit bezocht. Ook nu niet: Corona!, maar ik heb hem tenminste van buiten bekeken. Een stoer gebouw, 13e-eeuws, vrijwel geheel Romaans nog. Van het cisterciënzerinnenklooster is niets overgebleven. Denk u eens in: u bent een adellijke of anderszins voorname dame, maar niet gehuwd. Weduwe misschien, of nooit door iemand gevraagd, of u hebt een misstapje begaan. De familie heeft u ingekocht in klooster Caldern, waar u een godvruchtig, arbeidzaam en vooral rustig leven kunt leiden. Dan komt in 1527 de Reformatie langs: het klooster wordt opgeheven, u krijgt een uitkoopsom en staat op straat! Dat lot is toen 41 nonnen wedervaren. Vreselijk! Terug naar de strenge ouders, als die nog leven, of als arme verwante bij familie, of een winkeltje in garen en band beginnen? Het klooster met het bijbehorende grondbezit viel toe aan de toen net opgerichte universiteit van Marburg, die de grond nog steeds uitbaat.
.
Het Lahntal-fietspad afgereden tot Sterzhausen. Om eens wat anders te doen besloot ik via Michelbach, gem. Marburg, terug te rijden. Er gaat een (nieuw?) fietspad naar toe, door een mooi natuurgebiedje.
.
Een rare plaats, dat Michelbach. Een oude kern met serieuze, traditionele boerderijen, sommige nog met mesthoop op de binnenplaats. Zo te zien een zeer besloten gemeenschap. Maar dan een groot uitbreidingsgebied: het is de overloop van Marburg en uitgesproken welvarend. Verkeerstechnisch ligt het wat ongelukkig. Het enige waar het dichtbij ligt is de grote farmaceutische fabriek van Novartis. Veel mensen die daar werken wonen in Michelbach, en ze verdienen blijkbaar goed: vette huizen, vaak met dubbele garage of met twee SUVs voor de deur. In deze wijken is blijkbaar weinig sociaal weefsel: je kunt hier prima incognito zijn, zoals dat echtpaar dat tien jaar geleden voor de Russen spioneerde.
.
Hier moest ik weer heftig stijgen en even goed rondkijken voordat ik het wegje terugvond naar de drie windmolens op de kale hoogvlakte. Een interessant waarschuwingsbord voor rondvliegende stukken ijs. Zal ’s zomers wel meevallen. Vandaar een suizende afdaling naar Wehrda en naar huis als vanouds. Nog een korte stop bij ijssalon Aroma: aardbei en vanille in een bekertje, niet rondvliegend. Dat was het. Een mooi en ontspannen tochtje.
.
Weinig opwindend allemaal. Gelukkig ben ik zelf ook een Langeweiler: meer opwinding heb ik niet nodig.
Emigrant 