Niet die oude Spaanse hertogin, die nu trouwens dood is, maar een Italiaanse alba—of in het Duits Tagelied—van Monteverdi: Non si levav’ ancor.
.
Na het concert is voor het concert, en omdat het carnavalsconcert al in februari valt wordt er meteen deze week al geoefend op het nieuwe programma. Het klinkt prachtig, als het door vakmensen gezongen wordt. Nu wij nog. Ik schrik meteen al van de hoge a’s die erin voorkomen, waarvan er een zelfs lang wordt aangehouden en ook nog forte moet zijn. Maar we moeten niet tobben: in de het vorige lied van Monteverdi kwam een reeks hoge g’s voor, die ik toen helemaal niet kon en nu wel. Wie weet wat er nog gebeurt tot februari. Iedereen die er verstand van heeft zegt dat ik die a wel heb, maar uit hoogtevrees mijn keel dichtknijp.
.
Eerst maar eens het besluit genomen het een toon lager in te studeren: om de stem te sparen en niet gedeprimeerd te raken. Het is nog hoog genoeg. De ene expert vindt dat een goede strategie, de andere vindt het contraproductief. Nu ja, niemand hoeft het te weten.
Ik zie net dat bovengenoemde geluidsopname ook een toon lager staat. Misschien kunnen we deze uitgave gebruiken, of gaan dan de sopranen jammeren omdat het zo laag is?
.
Dan de uitspraak van het Italiaans oefenen. Daarin moet ik sterk zijn, want die malle Duitsers hebben soms heel eigen opvattingen over de uitspaak van Italiaans en Latijn, en ze laten zich maar zelden corrigeren. Uitspraken als zanctus en zolo: gruwelijk. In Italiaanse liederen worden heel veel lettergrepen aan elkaar geplakt: gli augelli al wordt dan bij voorbeeld in de partituur gl’augell’al, maar volgens velen worden er toch noch twee i’s tussen geplakt, zodat je dan lettergrepen als gliau of lial krijgt.
.
Vervolgens wil ik weten wat ik zing. Een alba dus: Twee gelieven hebben de nacht in innige omhelzing doorgebracht, en omdat ze niet getrouwd zijn moeten ze uit elkaar gaan voordat het licht wordt. Ach, wat komt die ochtend vroeg!
.
Het Italiaans is niet zo heel moeilijk, maar toch meer dan vierhonderd jaar oud, en de bijgeleverde vertaling deugt niet erg. Ik probeer een werkvertaling.
.
Non si levav’ ancor l’alba novella.
ne spiegavan le piume
gl’ augell’ al novo lume,
ma fiammeggiava l’amorosa stella,
quand’i duo vaghi e leggiadrett’ amanti,
ch’ una felice notte aggiuns’insieme,
com’acanto si volge in vari giri,
divise il novo raggio e i dolci pianti
nell’ accoglienz’ estreme
mescolavan con baci e con sospiri
mille ardenti pensier, mille desiri.
Mille voglie non paghe
in quelle luci vaghe,
scopria quest’alma innamorata e quella.
De nieuwe ochtend stond nog niet op,
de vogels spreidden hun veren nog niet
voor het nieuwe licht,
maar de ster van liefde vlamde nog,
toen de twee bekoorlijke, gracieuze geliefden,
vereend door een gelukkige nacht
als (een?) acanthus zich draaiend in allerlei windingen,
gescheiden werden door de nieuwe zonnestraal en de zoete
klachten in allerlaatste omarmingen
zich mengden met kussen en zuchten,
duizend gloeiende gedachten, duizend begeerten.
Duizend onvervulde wensen
ontdekt deze verliefde ziel
in die bekoorlijke ogen, en de andere evenzo.
.
Of is Acanthus de mythologische figuur? Maar die is toch niet bekend om zijn windingen? Ook syntactisch kom ik er niet helemaal uit. Het voelt net als vroeger, toen ik Arabische poëzie begon te lezen.
.
Het gedicht gaat nog verder, maar de rest slaan we blijkbaar over.
.
Nu het zingen zelf. Om te beginnen zing ik maar een paar keer mee met de geluidsopname.